Аны?тама. Квадраты а-?а те? кез келген теріс емес b саны теріс емес а саныны? арифметикалы? квадрат т?бірі деп аталады.
а санынан алын?ан арифметикалы? квадрат т?бір √а деп белгіленеді. М?нда?ы √ та?басы арифметикалы? квадрат т?бірді?белгісінемесе радикал,а- т?бір белгісіні? ішіндегі ?рнек.
√ белгісі тек арифметикалы? квадратты? т?бірді белгілеу ?шін пайдаланады √25=5
Т?бірді? алдында?ы ± ?ос та?баны х²=9>0 те?деуіні? шешімдерін жазу?а пайдаланады.
х²=4 х²=√4=±2
1-мысал.
1)√49 =7, ?йткені 7²=49 ж?не 7>0
2)√0,25=0,5, ?йткені 0,5²=0,25 ж?не 0,25>0.
2-мысал. 0,5√64- ?√0,81= 0,5*8-?*0,9=4-0,3=3,7
4-мысал, х²=100; 100>0, х = ±√100 немесе х=±10 сонда х=10 х=-10
Енді квадрат т?бірді? жуы? м?нін табуды ?арастырамыз.Кез келген о? иррационал α=0,345345534555.шексіз периодты емес онды? сан. 0,3 б?лшегін 0,1 д?лдікпен кемімен алын?ан αсаныны? рационал жуы?тауы деп атаймыз.
б)Мына сандардың қайсылары натурал, бүтін бөлшек сан болады?
-100,38, 0,7, 0, -12,1,5, ⅓
2. Жаңа тақырыпты зерделеу.
1. Ауданы бойынша квадраттың қабырғаларын табыңдар.
64см² ,49см², 1,69см²,0.09см²15∕25см².Анықтама. Теріс емес а санының квадрат түбірі деп квадраты а-ға тең b санын атайды.
Анықтама.Теріс емес а санының квадраты түбірі деп квадраты а-ға тең в санын атайды.
Мысалы, 64 санының квадрат түбірі 8 және -8,өйткені 8²=64 және (-8)² =64.
Анықтама. Квадраты а-ға тең кез келген теріс емес b саны теріс емес а санының арифметикалық квадрат түбірі деп аталады.
а санынан алынған арифметикалық квадрат түбір √а деп белгіленеді. Мұндағы √ таңбасы арифметикалық квадрат түбірдіңбелгісінемесе радикал,а- түбір белгісінің ішіндегі өрнек.
√ белгісі тек арифметикалық квадраттық түбірді белгілеу үшін пайдаланады √25=5
Түбірдің алдындағы ± қос таңбаны х²=90 теңдеуінің шешімдерін жазуға пайдаланады.
х²=4 х²=√4=±2
1-мысал.
1)√49 =7, өйткені 7²=49 және 70
2)√0,25=0,5, өйткені 0,5²=0,25 және 0,250.
2-мысал. 0,5√64- ⅓√0,81= 0,5*8-⅓*0,9=4-0,3=3,7
4-мысал, х²=100; 1000, х = ±√100 немесе х=±10 сонда х=10 х=-10
Енді квадрат түбірдің жуық мәнін табуды қарастырамыз.Кез келген оң иррационал α=0,345345534555....шексіз периодты емес ондық сан. 0,3 бөлшегін 0,1 дәлдікпен кемімен алынған αсанының рационал жуықтауы деп атаймыз.