Сабақ тақырыбы:§ 5.8. Термодинамиканың бірінші заңын изороцестерге қолдану.
Сабақ мақсаты:
Білімділік:Изопроцестер туралы түсінік қалыптастыруды әрі қарай жалғастыру, термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге қолдану. Осы тақырып бойынша ҰБТ есептерін шығарып үйрену.
Дамытушылық: Оқушылардың жеке ой қабілеттерін дамыту, белсенділік пен қызығушылықтарын арттыру.
Тәрбиелік: Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, баяндау.
Сабақ түрі:аралас
Сабаққа керекті құралдар: интерактивті тақта,
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үйге берілген тапсырмалардың тексеру.
Физикалық диктант
- Ішкі энергия температураға тәуелді ме ?
- Температура, көлем,қысым термодинамикалық параметрлер ме ?
- Мына тәсілдер ішкі энергияны өзгерте ала ма?
жұмыс жасау және жылу беру
- А=p∆v. Механикалық жұмыстың формуласы ма?
- Ішкі энергияның өлшем бірлігі Дж ма ?
- Термодинамика нені зерттейді?
- Ішкі энергия дегеніміз не?
- Бір атомды идеал газдың ішкі энергиясының формуласын жазыңдар
- Термодинамиканың бірінші заңының формуласын жаз.
- Термодинамикалық жұмыстың формуласын жаз.
ІІІ. Жаңа сабақ.
Изохоралық процесс.
Изохоралық процесс кезінде газға берілетін энергия:
Тұрақты көлемдегі газдың меншікті жылу сыйымдылығы:
Изохоралық процесс кезіндегі берілген жылу мөлшері:
Бір атомды идеал газ үшін:
Изобаралық процесс.
Изобаралық процесс үшін термодинамиканың бірініш заңы:
Изобаралық процесс кезіндегі берілген жылу мөлшері:
Бір атомды идеал газдың меншікті жылу сыйымдылығы:
Сонда изобаралық процесс кезінде берілген жылу мөлшері:
Екі атомды идеал газбен жұмыс істесек:
Изотермиялық процесс.
Изотермиялық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңы:
Газдың осы процестегі жылу сыйымдылығы шексіздікке тең.
Идеал газдың изобаралық және изохоралық процестеріндегі меншікті жылу сыйымдылықтарының арасындағы байланыс:
-тұрақты қысым кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.
-тұрақты көлем кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.
-Майер формуласы.
ІV. Есептер шығару.
1.Изотермиялық процесс кезінде газға 2∙108 Дж жылу мөлшері берілген.Ішкі энергияның өзгерісін анықтаңыз?
2.Термодинамиканың бірінші заңы ∆U=Q теңдеуімен өрнектелетін процесті ата?
3.Массасы 20г белгісіз газды тұрақты қысымды 10 К ге қыздыру үшін 182,4 Дж,ал тұрақты көлемде қыздыру үшін 129,8 Дж жылу мөлшері қажет.Бұл газ қандай газ?
Топтарға тапсырмалар
1топ. Зат мөлшері 3 моль гелий жабық ыдыста тұр.Газға
3 кДж жылу берілсе ыдыстағы температура қандай?
2топ. Массасы 1,6 кг сутегі газын изобаралық қыздыру үшін
9,4 МДж жылу мөлшері кетті.Газдың жұмысын табыңдар.
3топ. Массасы 1кг газды 1 К-ге қыздыру үшін
тұрақты қысымда 912 Дж жылу мөлшері қажет.Ал тұрақты көлемде қыздыру үшін қажетті жылу мөлшері 649 Дж. Бұл қандай газ?
1. Жаңа сабақтың тақырыбы бойынша
- не түсіндіңіз?
- 2. Термодинамиканың бірінші заңын изопроцестер үшін тұжырымдаңдар.
Бағалау.
Үйге тапсырма.
§ 5.8.
Талапкердің есептерінен өтілген тақырып бойынша 10 есеп шығару.
Майер формуласын қорытып шығарып келу.
«Семантикалық картаны толтыру». Сұрақ пен дұрыс жауаптың қилысына «+» таңбасын қойыңыз. (екі сұрақтың жауабы біреу болуы мүмкін)
Сұрақ
Идел газдың ішкі энергия
Адиабаталық
процесс
Изотер.пр үшін термодинамик І заңы
Изохор.пр үшін термодин І заңы
Изобар.пр
үшін термодин І заңы
Майер формуласы
Термодинамиканың І заңы
Термодинамикалық
жұмыс
Менш
жылу
сыйым
-тұрақты қысым кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.
-тұрақты көлем кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.
-Майер формуласы.
