Ахмет Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы
Макимова Аймкуль Кайргельдиновна,
Астана қаласы, М.Тынышпаев атындағы
Қазақ көлік және коммуникациялар академиясы
Ақмола колледжінің қазақ тілі мен әдебиеті
және орыс тілі мен әдебиетінің оқытушысы
Пән: Қазақ әдебиеті (орыс тілінде оқитын топтарда)
Сабақтың тақырыбы: Ахмет Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы
Сабақтың мақсаты:
Білімдік: А.Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы туралы студенттердің білімдерін тереңдету; әдеби шығармаларымен таныстыру; ұқсас шығармалармен салыстыру;
Дамытушылық: студенттердің сөздік қорларын тоықтыру; өз ойын дәлелді айту, сипаттау, мәнерлеп оқу, салыстыру, талдау, өздігінен жұмыс істеу және зерттеу дағдыларын дамыту;
Тәрбиелік: студенттерді ұлтжандылыққа, жаман әдеттен жирендіру; білімділікке, адамгершілікке, мәдениеттілікке тәрбиелеу.
Сабақтың әдісі: «Миға шабуыл», баяндау, талдау, мәнерлеп оқу, сұрақ-жауап, әңгімелесу, «Шеберхана» әдісі.
Сабақтың типі: жаңа материалды меңгерту сабағы.
Сабақта жұмыс істеу түрі: жұппен, топпен
Сабақтың көрнекілігі:
«Қазақ әдебиеті» оқулығы, О.Абдиманұлы, С.Дюсебаев - Алматы, «Мектеп», 2010; 14-26 бет;
«Қазақ әдебиеті» хрестоматия, О.Абдиманұлы, С.Дюсебаев - Алматы, «Мектеп», 2010; 3-10 бет;
А.Байтұрсыновтың шығармалар жинағы;
Н.А.Некрасовтың шығармалар жинағы;
Ноутбуктар, слайдты материалдар
Пәнаралық байланыс: Қазақстан тарихы, орыс әдебиеті,
Сабақтың барысы:
1. Ұйымдастыру кезеңі: студенттердің сабаққа қатысуын және дайындықтарын тексеру.
2. Психологиялық дайындық: әр студент жанындағы көршісіне жылы лебіздерін білдіріп, сәттілік тілейді.
3. Оқытушы сабақтың тақырыбымен, типімен, күтілетін нәтижемен және бағалау шарттарымен таныстырады.
4. «Миға шабуыл». Мақсаты: студенттерді жаңа материалды қабылдауға дайындық.
4.1 Блиц сұрақ-жауап:
- ХХ ғасыр қазақ әдебиетінің қандай ғасыры?
- Әдебиет қандай өнердің бір түрі?
- ХХ ғасырдың алғашқы жартысында қазақ елінде қандай тарихи оқиғалар болды?
- Осы кезеңдегі қазақтың қандай тарихи тұлғалары естеріңізге түсті?
- «Бес арысқа», «Үш бәйтерекке» кімдер жатады? Олар неге солай топтастырылған?
4.2. «Миға шабуыл» сәтін қорытындылау.
5. Сөздік жұмысы: оқулықтың 25-бетінде берілген сөздерді жеке және хормен мәнерлеп оқу, аудармасымен танысу.
6. Жаңа материалды меңгеру: «Шеберхана» сәті.
6.1 Студенттер топқа бөлініп тапсырмаларды ноутбукта, дәптерлерінде орындайды.
1-топ: А.Байтұрсыновтың өмірбаяны туралы зерттеу жобасын әзірлейді. Сол зерттеу жобаны топтың бір мүшесі шығып таныстырады. Негізгі талап: орыс тілді аудиторияға түсінікті болуы, сөздікті және берілген слайд, фотосуреттерді қолдана отыра, тірек конспект әзірлеу.
2-топ: А.Байтұрсыновтың жалпы шығармашылығы жайлы зерттеу жобасын негізгі талаптарға сай дайындайды.
Сергіту сәті:Психологиялық үйлесімдік туралы «Кактус» бейнеролигін тамашалау
3-топ: А.Байтұрсыновтың хрестоматияда берілген туындыларымен таныстыру: тақырыбы, идеясы, кейіпкерлері, моральдық мәні.
4-топ: А.Байтұрсыновтың мысал аудармаларын Н.Некрасовтың туындыларымен салыстырады. «Лебедь, щука и рак» - «Аққу, шортан һәм шаян», «Пестрые овцы» - «Ала қойлар» мысалдарын салыстыру: тақырыбы, идеясы, моральдық мәні.
6.2. Жаңа материалды қорытындылау (жұппен дайындайды):
- А.Байтұрсыновтың шығармашылығындағы негізгі тақырып?
- Мысалдарында нені әшкереледі?
- А.Байтұрсыновтың өмір жолында қандай қиын кезеңдер болды?
- Ол неге «Бес арыстың» біріншісі болып саналады?
6.3. Синквейн – Бес жол өлеңмен ақын шығармашылығын қорытындылау.
7. Үй тапсырмасы: 1). Синквейн бойынша А.Байтұрсыновтың өмірі мен шығармашылығы туралы баяндау; 2). «Достыма хат» өлеңі бойынша «Достық қасиет қандай болу керек?» деген сұраққа жауап беру.
8. Рефлексия: «Тыныс белгілер сезімі» ойыны арқылы студенттер сабақ туралы өз ой-пікірлерін ортаға салады: !!! – тамаша; ! – жақсы; ??? – жауап беруден қиналамын; ? – түсінбеген тұстарым бар; +++ - ұсыныс айтқым келеді. (Егер түсінбеген тұстары болса, сол студентке түсіну жолдары беріледі).
9.Студенттердің пікірін ескере отыра, оқытушы олардың білімдерін бағалайды және сабақтың мақсатына жету-жетпеуіне өз түйінін береді.
