8 класс 
  
  БИРИНЧИ тапшурув 
  
  Текстде язылмай къалгъан гьарпланы ва токътав белгилени таблицада санавланы тюбюне языгъыз. Таблицаны толтурагъанда шулай белгилени къоллагъыз: къошулуп языла буса /, дефис языла буса -, айры языла буса, бир зат да язмайсыз. 
  Мердешли юрт тав_1  арадагъы къысы…2 гъа сыйынгъан. «Бизин юртубуз ерден эсе к…3 кге ювукъ» дей бола тамазалар. Тек тавланы башына къарагъан_4 да, «воллагь биз ерде экенбиз» дей. Неге тюгюл_5  де_6  бу юртну уьч янын къуршагъан оьктем тавлар_7  оьзлени бийиклиги булан_8  юртну оьр_9 де ерлешгенлигин_10  де билинме къоймай. Тавланы бийик башлары: «Биз не къыйынгъа_11  да_12   ёкълукъгъа_13  да_14  чарасызлыкъгъа_15  да чыдагъанбыз_16  уьстюн_17 де гелгенбиз!» - дейген йимик_18  юртлуланы оьрлю…19 леге чакъыра_20  къоччакълыкълагъа ру…21 ландыра.
  Юрт…22 а тагъылгъан ат_23 да негьакъ тюгюл. Бу юрт…24 а хас адатлар на…25 лулардан на…26 лулагъа гёче геле. Тавланы атларыны_27  да маъналары бар. Темир_28 къазыкъдагъысына Йылытав дей. Нечакъы гючлю ел_29  де ону «там_30 ташындан» оьтмей. Ону къаршысы…31 дагъы тавну бетин_32 де Арслан_33 юрт ерлешген. Биревню уьйлерини къал…34 ысы башгъасыны абзары болагъан кюй_35 де ишленген биналары булангъы_36  шо юртну арслан_37 къаплан булан тенглешдире. Шолай гючлю болмаса_38   тав_39 бетде яшав къурмагъа тынч тюгюл. Тавгъа_40 да юртну аты берилген. Къатты_41  чыдамлы_42  къоччакъ адамгъа мердешлилер Арслан_43 тавну йимик дейлер.
  Лап бийик тёбеси булангъысы _44  Ала_45 тав. Ону тик башы яйны ял…46 ав гюнлерин_47 де_48  де ап_49 акъ бола. Таза жувулуп_50  арив тют…51 лген акъ юнге ошашлы булутлардан оьтеген гюн_52 шавлалар тавну тёбесин инжи минча…53 лагъа ошатып йыртыллатса_54  да_55   къалын къар къатлавну_56  чу иритме гючю чатмай. Гюн артылгъан сонг къара…57 ылыкъгъа батылагъан юртну яры…58 ландырма алгъасайгъан …59 лдузлар булан уьчешеген йимик г…60 рюнеген шо «инжи минчакълар» гечелик_61 де лым_62 лым этип йыртыллай_63  айлана я…64 ны безендире.
  Ала_65 тавну орта боюндагъы тыгъыс оьсеген тереклери булангъы_66  гьатта гюндюзлер_67 де_68  де ичи къап_69 къарангы болагъан_70  агъачлыкъ арек…71 ен къараса бармакъдагъы …72 зюкню яртысы йимик гёрюне. Ондан тюп_73 де_74  уллу денгизни юва…75  сувуна ошайгъан отла…76 лукълар ерлешген. Адамны тобу…77 уна гелеген яшыллыкъ_78 да эркинликден гененип_79  атылып_80 атылып ойна…81 лайгъан къой_82 къозулар гёргенлени къуван…83 ыра.
  Ала_84 тав_85  да, Арслан_86 тав_87  да бир_88 бири булан къошулагьан ер_89 де анакъ бар. Ол эшиксиз_90 терезесиз уьй йимик. Къалкъысы_91  тамлары буздан ишленген. Огъар Бузлу_92 юрек деп ат тагъылгъан. Бузлу_93 юрек болмагъан эди буса_94  Ала_95 тавну тюбюн_96 де бокъурап чыгъагъан суву булангъы Боранлы булакъ_97  да болмас эди. Шо булакъны сувун_98 да къолунгну бир минут  
   
    1
     2
     3
     4
     5
     6
     7
     8
     9
     10
     11
     12
     13
     14
     15
     16
     17
     18
     19
     20
        
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
        21
     22
     23
     24
     25
     26
     27
     28
     29
     30
     31
     32
     33
     34
     35
     36
     37
     38
     39
     40
        
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
        41
     42
     43
     44
     45
     46
     47
     48
     49
     50
     51
     52
     53
     54
     55
     56
     57
     58
     59
     60
        
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
        61
     62
     63
     64
     65
     66
     67
     68
     69
     70
     71
     72
     73
     74
     75
     76
     77
     78
     79
     80
        
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
        81
     82
     83
     84
     85
     86
     87
     88
     89
     90
     91
     92
     93
     94
     95
     96
     97
     98
     99
     100
        
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
 сакълап бол гьали_
99  бузлап_
100  жансыз затгъа айланажакъ.   
 
  
  
  
  
  
  
  ЭКИНЧИ тапшурув 
  
  1. Къайсы сыдрадагъы сёзлерде авазланы санаву гьапрлардан эсе артыкъ? 
  А. Къомуз, сюлюк, намаз;
  Б. Биябур, гёзет, акъсакъ;
  В. Ябалакъ, юмурукъ, ёрукъ;
  Г. Ётел, гоган, къозу.
  2. Къайсы сёзде узакъ [къ] аваз эшитиле? 
  А
  3  
  А. Къойчулукъну;
  Б. Агъачлыкъдагъылар;
  В. Усталыкъгъа;
  Г. Къанатындан.
  4.  Къайсы сёз бир тамурлу гьисапланмай?
  А.  Савсуз;
  Б. Савлукъ;
  В. Савунда (абурламакъ);
  Г. Савун (сют).  
  5.  Къайсы сыдрадагъы бары да сёзлер къошулуп языла?
  А. Учсуз (къырыйсыз), бийик (сув), боппо (бош);
  Б. Бёт (тебен), къара (явуз), шанжал (тегенек);  
  В. Къатын (тузлукъ), гьар (бир), ата (баба);  
  Г. Гьар (ким), тели (жибин), кьызыл (ала).
  6.  Къайсы мисалда атлыкъ еслик гелишде къоллангъан?
  А. Юрекни сырлары;
  Б. Къапуну бегитмек;
  В. Китапны ачдым ;
  Г. Хабарны билдирди.
  7.  Къайсы мисалда сыпатлыкъ ишликден этилген?
  А. Ачувлу;
  Б. Къырдагъы;
  В. Гючсюз;
  Г. Макътанчыкъ.
  8.   Къайсы сыдрадагъы бары да ишликлер къалым?
  А. Шагьарда тувмакъ, юреги ярылды, дорбаны толтурмакъ;
  Б. Тахда юхлай, оьрге атыла, машинге минмек;
  В. Уьй къурмакъ, бав тазалайман, ашын ашай;
  Г. Шанжалда олтурмакъ, китап язмакъ, уллуланы абурламакъ.
  9.  Къайсы сыдрадагъы бары да сёзлер къошма гьаллыкълар?
  А. Бир керен, эсен-аман, гьавайын;
  Б. Былтыр, шо арада, гече;
  В. Тюртюп-согъуп, янгыз, гьабас;
  Г. Шоссагьат, бирдагъы, аз-кёп.
  Къайсы жумлада сонг 
    
  А. Сонггъа къойгъан, онг болмас;
  Б. Бугюнден сонг айрылмажакъ къурдашларбаз;  
  В. Башлап языв ишлени этейик, сонг охурбуз;
  Г. Сен барып тур, биз сонг гелербиз;
  
  
  Жаваплар учун таблица
   
  
  УЬЧЮНЧЮ ТАПШУРУВ 
   «Мени Ватаным» деген темагъа сочинение язмакъ.