Ма?саты: О?ушыларды ?зіні? ата-тегі ??ымын білуге, бойына ?лтты? сананы сі?іруге т?рбиелеу. Халы?ты? ауыз ?дебиетіні? шы?армаларын о?у ар?ылы рухани жан д?ниесін байыту.
К?рнекілігі: Абай портреті, кітап к?рмесі, г?лдер, плакаттар, слайд.
Анель: ?айырлы к?н, ??рметті к?рермендер!
Абай с?зі – адамны? жанына азы?,
А?ылды? таразысы, алтын ?азы?.
Абайды? ?сиетін т?сінгендер,
Кетпейді деп сенемін д?ниеге азып, - деген тамаша жыр шума?тарынан кейін б?гінгі кешке келген к?пшілік ?ауым?а ж?не ?адірлі ?она?тарымыз?а ?ош келіпсіздер демекпіз. ?аза? хал?ыны? елдік тарихы, та?дыр жолы, мінез сипаты, а?ыл-ойы, т?рмыс- ахуалы, ?нер- ?рісі б?рі де Абай с?зінде т?нып т?р. Сонды?тан да ол – б?кіл ?лт т?л?асын ?амты?ан, на?ыз ?лтты? к?лемдегі ?лы а?ын.
Абайтану д?уірі ?за??а ?ласып, ?рпа?тан-?рпа??а кететін, ?здіксіз дамып, ке?и беретін ??былыс. Абай сол ?рпа?тарды? бірге жасайтын ??дірет иесі. Олай болса ?аза? к?ркем ?дебиеті мен оны? аса бай тілі, с?лу поэзиясы ?немі алдында?ы биік нысана – Абайды еске т?сіріп отыру ха?. Міне, осы ма?сатта б?гін баршамыз осынау кітапхана атты ?асиетті ша?ыра?та «?лмейт??ын артына с?з ?алдыр?ан» атты Абай ??нанбаевты? ту?анына 170 жыл толуына арнал?ан ?деби-музыкалы? кешке жиналып отырмыз.
Мен бір ж?мба? адаммын, оны да ойла,- демеппе еді.
Ерасыл: Осы?ан ?араса? Абай ?лі де т?бі сар?ылма?ан т?ны? б?ла?, Абайды? ?лі де талай талай ашылма?ан сырлары бар екенін, біздер ?мытпауымыз керек. Д?лірек Абайды? с?зімен айтаттын болса?:
Мен жазбаймын ?ленді ермек ?шін,
Жо? барды ертегіні термек ?шін.
К?кірегі сезімді тілі орамды,
Жаздым ?лгі жастар?а бермек ?шін.
Анель: -Абай ?лендері? ?мір бойы ?адырлей бермекпіз, олар ?р о?ы?ан сайын жа?а бір ?ырынан к?рініп, жа?а бір сырлар, шынды?тарды танытып отырады.
Абай жыры бізді? ?мірімізге ?ш рет жа?алы? болып енеді. Бірінші бала кезде. Таби?ат к?рінісі: к?к аспан, жасыл жайлау, сар?ырап а??ан ?зен, жыр мезгілдері поэзия ??діретіне бір табынасы?.
Ерасыл: Жасты? ша?та п?к махабатты? от сезімінде елітіп екінші рет табынасын.
?шінші рет ?ыры?тан асып, ?мірді? алуан шынды?ымен бетпе бет келіп, жаттан да, жа?ыннан да к?нілі ?алып, жал?ан жанашырды? бар екенін к?зі?мен к?ріп, на?ыз Абай, ?ле? с?зді? патшасы м?лде бас?аша, бар болмысын, бар ??діреті? к?рсетеді.
Анель: Абайды? классик ?лдідегі а?ын екенін, оны? а?и?ат?а толы поэзиясында жа?а ?мірді? ?ры?ы барып, сол жа?а ?мірге талпын?ан ??атты ой империалы? езгіні жарып шы?у?а бет ал?аны? ?лы М?хтар ?уезов болатын. Абай ?леміні? шы? м?ні? ?лемге а?ынны? ?лылы?ы? ??ындыр?ан «Абай» романы еді.
«Абайды Абай еткен - М?хтар ?а?а, М?хтарды М?хтар еткен - Абай да?а. ?алайша бас имессі? о?ан, сір?» деп а?ындар жырласа, француз жазушысы Луй Арогон: «Эпикалы? «Абай» романы XX ?асырда?ы е? м?нді романдарды? бірі» - деп ба?а берген екен.
Ерасыл: ?арас?з Абайды? 1890-1898 жылдар арасында жазыл?ан бір алуан шы?армалары. Абайды? «?арас?здері» а?ынны? к?п жылдар бойында?ы ойлары мен тол?аныстарыны? ізгі жан тебіреністері.
Абай - данышпан, Абай кеменгер. Ол орыс ?дебиеті калссиктеріні?, Европаны? бірталай а?ындары мен ?алымдарыны?, ежелгі заман даналарыны? туындыларымен танысады. Солар ар?ылы ?деби білімін, д?ниетанымын ке?ейте т?седі.
Ерасыл: Абай ?дебиеттегі шебер аудармалары ?зге тілден аударыл?ан. А. С. Пушкин «Евгений Онегиннен» сегіз ?лен аудар?ан, к?бі Онегин мен Татьяна хаттары. «Татьянаны? хаты» орысша.
Анель: «Абайды? м?расы - ?аза?ты? е? ?асиетті ?азынасы. Заманалар ауысып, д?ние дидарлары ?згерсе де хал?ымызды? Абай?а деген к?нілі айнымайды, ?айта уа?ыт ?ткен сайын оны? ?лылы?ыны? ты? ?ырларын ашып, жа?а сырларына ?аны?а т?седі» - дейді Елбасы Н.?. Назарбаев.
Гульшат: 9 кл. ?лсе ?лер таби?ат
Ерасыл - деп а?ын ?зі жырла?андай ?лтымызды? ма?танышы Абай ?ле?ін, ?сиетін ?рпа?тан-?рпа??а жеткізу бізді? парызымыз.
Абай келер н?сіл адамына бар сырын ашып, м?? ша?ады.
К?п адам д?ниеге бой алдыр?ан,
Бой алдырып, ая?ын к?п шалдыр?ан.
?лді деуге сия ма, ойла?даршы,
?лмейт??ын артына с?з ?алдыр?ан,
Болса да ?анша ?згеріс даламызда,
Б?л д?ст?р сі?іп ?ал?ан санамыз?а.
Артында с?з ?алдыр?ан ?лмейт??ын,
Кім айтар Абай жо? деп арамызда.
Абай бабам д?ниеге с?уле шаш?ан,
Адамды?пен білімні? кілтін аш?ан.
Б?гінгі ?рпа?ыны? мына с?зі,
Бабамны? рухына шашу шаш?ан.
К?рген аз ба та?дыр – талайы?нан,
Табыл?ан ?ай кезде де ма?айы?нан.
Алысып ?ткен еді-ау мы?мен жал?ыз,
?аза?ым, айналса?шы Абайы?нан,
-деп осы б?гінгі ?деби кешімізді ая?тайы?.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«?деби музыкалы? кеш»
Өлмейтұғын артына сөз қалдырған...
Мақсаты: Оқушыларды өзінің ата-тегі ұғымын білуге, бойына ұлттық сананы сіңіруге тәрбиелеу. Халықтың ауыз әдебиетінің шығармаларын оқу арқылы рухани жан дүниесін байыту.
Көрнекілігі: Абай портреті, кітап көрмесі, гүлдер, плакаттар, слайд.
Анель: Қайырлы күн, құрметті көрермендер!
Абай сөзі – адамның жанына азық,
Ақылдың таразысы, алтын қазық.
Абайдың өсиетін түсінгендер,
Кетпейді деп сенемін дүниеге азып, - деген тамаша жыр шумақтарынан кейін бүгінгі кешке келген көпшілік қауымға және қадірлі қонақтарымызға қош келіпсіздер демекпіз. Қазақ халқының елдік тарихы, тағдыр жолы, мінез сипаты, ақыл-ойы, тұрмыс- ахуалы, өнер- өрісі бәрі де Абай сөзінде тұнып тұр. Сондықтан да ол – бүкіл ұлт тұлғасын қамтыған, нағыз ұлттық көлемдегі ұлы ақын.
Абайтану дәуірі ұзаққа ұласып, ұрпақтан-ұрпаққа кететін, үздіксіз дамып, кеңи беретін құбылыс. Абай сол ұрпақтардың бірге жасайтын құдірет иесі. Олай болса қазақ көркем әдебиеті мен оның аса бай тілі, сұлу поэзиясы үнемі алдындағы биік нысана – Абайды еске түсіріп отыру хақ. Міне, осы мақсатта бүгін баршамыз осынау кітапхана атты қасиетті шаңырақта «Өлмейтұғын артына сөз қалдырған» атты Абай Құнанбаевтың туғанына 170 жыл толуына арналған әдеби-музыкалық кешке жиналып отырмыз.
Абайдың суреті.
Мынау тұрған Абайдың суреті ме?
Өлең сөздің ұқсаған құдіретіне,
Ақыл, қайрат, білімді тең ұстаған
Қарсы келер Абайдың кім бетіне!
Терең ойдың түбінде теңізі бар,
Тесіле көп қарасаң көңіл ұғар,
Сол тереңге сүйсініп жан үңілмей,
Есіл сабаз ызамен өткен шығар!
Ерасыл: Өлен сөздін тас бұлағын ағытқан
Қазақ елін дүниеге танытқан.
Абай атам талантына бұл күні
Бар халықты тәніріндей табынтқан
Сендей болар ор тұлғасы алыптың
Сәулесіндей нұрын шашқан жарық күн
Әрі ойшыл, ақын, сазгер, педагог
Ұлы ұстаз ғұламасы халықтың
Анель: Болашақты данышпандықпен болжай білген ойшыл ақын демократиялық мәдени тіліміздің ірге тасын қалады. Ғұламалар айтқандай әлем алдында мақтансақ Абайменен мақтанайық. Үйренсек дауылпаз үнді ақыннан үйренейік,
Абай атамыздың өзі:
Жүрегімнің түбіне терең бойла,
Мен бір жұмбақ адаммын, оны да ойла,- демеппе еді.
Ерасыл: Осыған қарасақ Абай әлі де түбі сарқылмаған тұнық бұлақ, Абайдың әлі де талай талай ашылмаған сырлары бар екенін, біздер ұмытпауымыз керек. Дәлірек Абайдың сөзімен айтаттын болсақ:
Мен жазбаймын өленді ермек үшін,
Жоқ барды ертегіні термек үшін.
Көкірегі сезімді тілі орамды,
Жаздым үлгі жастарға бермек үшін.
Анель: -Абай өлендерің өмір бойы қадырлей бермекпіз, олар әр оқыған сайын жаңа бір қырынан көрініп, жаңа бір сырлар, шындықтарды танытып отырады.
Абай жыры біздің өмірімізге үш рет жаңалық болып енеді. Бірінші бала кезде. Табиғат көрінісі: көк аспан, жасыл жайлау, сарқырап аққан өзен, жыр мезгілдері поэзия құдіретіне бір табынасың.
Ерасыл: Жастық шақта пәк махабаттың от сезімінде елітіп екінші рет табынасын.
Үшінші рет қырықтан асып, өмірдің алуан шындығымен бетпе бет келіп, жаттан да, жақыннан да көнілі қалып, жалған жанашырдың бар екенін көзіңмен көріп , нағыз Абай, өлең сөздің патшасы мүлде басқаша, бар болмысын, бар құдіретің көрсетеді.
Анель: Абайдың классик үлдідегі ақын екенін, оның ақиқатқа толы поэзиясында жаңа өмірдің ұрығы барып, сол жаңа өмірге талпынған құатты ой империалық езгіні жарып шығуға бет алғаның ұлы Мұхтар Әуезов болатын. Абай әлемінің шың мәнің әлемге ақынның ұлылығың ұғындырған «Абай» романы еді.
«Абайды Абай еткен - Мұхтар ғаңа, Мұхтарды Мұхтар еткен - Абай даңа. Қалайша бас имессің оған, сірә» деп ақындар жырласа , француз жазушысы Луй Арогон: «Эпикалық «Абай» романы XX ғасырдағы ең мәнді романдардың бірі» - деп баға берген екен.
Ерасыл: Қарасөз Абайдың 1890-1898 жылдар арасында жазылған бір алуан шығармалары. Абайдың «Қарасөздері» ақынның көп жылдар бойындағы ойлары мен толғаныстарының ізгі жан тебіреністері.
«19, 20 қара сөз». Темирлан-20, Мирас - 19
Анель: Ақынның ең бір нәзік шеберлікпен тудырған өлені - табиғат, махаббат сырына арналған «Желсіз түнде жарық ай» өлені. Орындауында тыңдайық...........
Абай - данышпан, Абай кеменгер. Ол орыс әдебиеті калссиктерінің, Европаның бірталай ақындары мен ғалымдарының, ежелгі заман даналарының туындыларымен танысады. Солар арқылы әдеби білімін, дүниетанымын кеңейте түседі.
Ерасыл: Абай әдебиеттегі шебер аудармалары өзге тілден аударылған. А. С. Пушкин «Евгений Онегиннен» сегіз өлен аударған, көбі Онегин мен Татьяна хаттары. «Татьянаның хаты» орысша.
Анель: «Абайдың мұрасы - қазақтың ең қасиетті қазынасы. Заманалар ауысып, дүние дидарлары өзгерсе де халқымыздың Абайға деген көнілі айнымайды, қайта уақыт өткен сайын оның ұлылығының тың қырларын ашып, жаңа сырларына қаныға түседі» - дейді Елбасы Н.Ә. Назарбаев.
Гульшат: 9 кл. Өлсе өлер табиғат
Ерасыл - деп ақын өзі жырлағандай ұлтымыздың мақтанышы Абай өлеңін, өсиетін ұрпақтан-ұрпаққа жеткізу біздің парызымыз.
Абай келер нәсіл адамына бар сырын ашып, мұң шағады.