Саба?ты? та?ырыбы: Абылай хан.
Саба?ты? ма?саттары.
1.Білімділік: ?аза? хал?ын бір ханды??а біріктіріп, ?аза? мемлекетіні? іргетасын ?ала?ан Абылай хан туралы м?лімет бере отырып, оны? ?аза? тарихында?ы орны, ерлік істері жайында?ы білімдерін ке?ейту;
2.Дамытушылы?: О?ушыларды? тілдік ?орын, ой-?рісін, д?ниетанымын ке?ейту, с?йлеу шеберліктерін,танымды? ?абілеттерін арттыру;
3.Т?рбиелік: О?ушыларды ?аза? еліні? азатты?ы ?шін к?рескен ?лы ханды ?лгі т?тып, ерлікке, отанс?йгіштікке, ?лтжандылы??а т?рбиелеу;
Саба?ты? к?рнекілігі: Абылайханны? суреті, «Абылай- ?аза?ты? ?лы ханы» бейнетаспа, «К?шпенділер» фильмінен ?зінді. Саба?ты? т?рі: жа?а саба?
Саба?ты? ?дістері: о?у, баяндау, м?нерлеп жат?а о?у, с?ра?-жауап, синтаксистік талдау, іздену,бейнематериалмен ж?мыс.
П?наралы? байланыс: тарих, ?дебиет.
Саба?ты? эпиграфы: Ту?ан елді с?ю парыз,
С?ю ?шін тарихын білу парыз
Саба?ты? барысы:
I.?йымдастыру кезе?і:
(О?ушыларды т?гендеу, назарын саба??а аудару)
II.Жа?а саба??а дайынды?:
- Балалар біз ?ай мемлекетте т?рып жатырмыз?
- ?аза?стан ?андай ел?
- Енді осы т?уелсіз елімізді? тарихына ??ілейік. ?аза? деген ел болсын деп, ?аза? деген ?лт болсын деп ал?аш ?аза? ханды?ын ??р?ан кімдер?
- Елімізді? азатты?ын, ?лан-?айыр жерімізді? б?тіндігін са?тап ?алу ?шін к?рескен ?андай ?аза? хандарын білесі?дер?
III.Саба?ты? ма?сатын ?ою кезе?і:
-Б?гінгі саба?ымыз ?ш ж?зді? басын ?осып, жо??ар шап?ыншылы?ынан ?аза? елін са?тап ?алу?а ?з ?лесін ?ос?ан ?аза? хал?ыны? ?лы ханы Абылай хан?а арналады. Абылай ханны? ?аза? хал?ыны? тарихында алатын орны мен ерлігі туралы м?лімет аламыз.
IV.Жа?а саба?ты т?сіндіру кезе?і:
1. Абылай хан – ?ш ж?зді? басын біріктірген хан. Абылай хан ( ?білманс?р) ?лы мемлекет ?айраткері, ?олбасшы ж?не
дипломат. Абылай 20 жасында ?ан майданда ерлігімен таныл?ан.
?білманс?р жекпе жекке шы?ып, ?алма?ты? бас батыры, ?о?тажы ?алдан Серенні? жа?ын туысы Шарышты ?лтіреді атасыны? аруа?ын ша?ырып, жау?а «Абылайлап»ат ?ой?ан ?білманс?р же?істі ?рыстан со?, Орта ж?зді? с?лтаны деп танылып, ?аза? даласында?ы е? беделді ?міршілерді? біріне айналады.Абылай ?мір жолын ат ?стінде жоры?тарды ?ткізіп, Арыс ?зені жа?асында ?айтыс болды. С?йегі
Т?ркістан ?аласында?ы ?ожа Ахмет Иассауи кесенесінде жерленген.
2. «Абылай- ?аза? хал?ыны? ?лы ханы» бейнетаспа тамашалау.
3.Б??ар жырау-Абылайды? ке?есшісі. ?рі ке?есшісі, ?рі а?ылшысы Б??ар Абылай туралы жырау былай жырла?ан:
Хан Абылай атанды?
Д?ниеден шы?пай міні?із
Алтын та?ты? ?стінде
?ш ж?зді? басын ??рады?.
4. Абылайды? т?сі. (Б??ар жырауды? т?сті жоруы)
5. Абылай ханны? ?рпа?тары.
1)Ш.У?лиханов-Абылайды? ш?бересі, ?аза?ты? т???ыш ?алымы. Абылай хан туралы зерттеуде ш?бересi, ?алым Шо?ан У?лихановты? жинастыр?ан материалдарыны? алатын орны ерекше. Шо?ан: «?аза?тарды? а?ыз-??гімелерінде Абылай айры?ша ?асиеті бар киелі, керемет ??дірет иесі болып саналады. Абылай д?уірі, ?аза?тарды? ерлігі мен серілігіні? ?асыры. Оны? жоры?тары ж?не батырларыны? к?зсіз ерлігі мен ?а?арманды?ы жыр-дастандарды? ар?ауына айнал?ан» деп атап к?рсетті.
2) Шот-Аман У?лиханов-Абылайды? ш?бересі, с?улетші, Елта?баны? авторы.
6.Ма?жан Ж?мабаев Абылайды «Алашты? арыстаны Абылай ер» деп жырла?ан. Абылай ?ділдікпен ханды? ??рды,
Тірлікте Абылай аты ?ран болды.
Абылай ел бірлігін берік ?стап,
Хал?ыны? дербестігін са?тап ?алды.
7. Елбасымыз Н.?.Назарбаевты? с?зі.
«Батырларымен тізе ?осып, ?а?арманды?ты? тамаша ?лгілерін к?рсеткен, с?йтіп халы?ты? ?йт?ысы бол?ан. Абылай ханны? ерліктері сонау ?атал заманда ?аза? рухын ?айта т?летуді? бір алтын ді?гегіне айналды» деп атап к?рсеткен болатын.
8. Жа?а с?здермен ж?мыс.
Шап?ыншылы?
?арым-?атынас
Са?тап ?алу
Хан к?теру
Біріктіру
Берілген с?здерге синонимдер ?арастырып, с?з тіркесі, с?йлем ??растыру.
9.2-тапсырма.
«Абылай хан» м?тінін о?ып, талдау.
V.Жа?а саба?ты т?сінгенді тексеру кезе?і:
1. 3-тапсырма.
М?тінді о?и отырып с?йлемдерді ая?та?дар.
2. 4-тапсырма.
Берілген с?йлемдерге с?ра?тар ?ойы?дар.
VI.Жа?а саба?ты бекіту кезе?і:
1. 5-тапсырма.
Ел бас?аратын адамны? бойында ?андай ?асиеттер болуы керек ж?не ?андай ?асиеттер болмауы керек.
2.Абылай ханны? м?ражайы.
Абылайхан?а арнал?ан ескерткіштер, ?деби кітаптар.( І.Есенберлинні?
« К?шпенділер» трилогиясы.
3. «К?шпенділер» фильмінен ?зіндіні тамашалау.
VII.Саба?ты ?орытындылау:
- Абылай б?кіл ?мірін неге арнады?
- Абылайды ?ай жылы хан к?терді?
- Абылай ?айда жерленген?
VIII.?йге тапсырма:
1.«Абылай хан» м?тінін мазм?ндау.
2.7-тапсырма, ?ле?дерді жаттау.
