Ашы? саба? Зат есім

К?ні: 26.12.2015

Сыныбы: 4

П?ні: ?аза? тілі

Саба?ты? та?ырыбы: Зат есім

Саба?ты? ма?саты:

Білімділік: Зат есім туралы ке? ау?ымды т?сінік беру. С?йлем ішінде зат есімді ажырата білуге, с?ра? ?ою?а, саба??а ынта-ы?ыластарын арттыру.
Дамытушылы?: а?ыл-ойын, логикалы? ойлау ж?йесін дамытуды к?здеп, арнайы жатты?улар ж?ргізу. С?здік ?орын, ойлау ?абілетін дамыту.
Т?рбиелік: Сауаттылы??а, к?ркем жазу?а, ?стамдылы??а, жылдам ойлау?а, ?демі с?йлеуге т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: аралас саба?

?діс-т?сілдері: ??гімелесу, т?сіндіру, с?ра?-жауап, жазбаша ж?мыс

К?рнекілігі: интерактивті та?та, тірек сызба,  ?има ?а?аздар

Саба?ты? барысы:

І.?йымдастыру кезе?і

1)О?ушыларды т?гендеу, саба??а дайынды?ын тексеру

2)О?ушыларды? зейінін саба??а аудару

Психологиялы? дайынды?

Тілек айту

Топ?а б?лу: Кім? ж?не Не? тобы

Суреттерді алу ар?ылы б?лінеді.

Кім? Аяз ата, А?ша?ар, Жалмауыз кемпір

Не?  Шырша, маймыл, а??ала

ІІ.?й тапсырмасын тексеру.

6 жатты?у 114 бет (д?рысын та?тадан к?рсету)

Берілген зат есімдерді сын есім, сан есім, етістіктермен тіркестіріп жаз.

Тай, к?н, а??у, тау, тауы?, о?ушы     

Жауаптар: Ала тай, ашы? к?н, екі а??у, ?лкен тау, о?ушы саба? о?иды.

Проблемалы? с?ра?тар

С?з таптары дегеніміз?

?аза? тілінде неше с?з таптары бар?

С?здерді? білдіретін ма?ынасына, т?рлену т?л?асына, ?ойылатын с?ра?ына, с?йлемде ат?аратын ?ызметіне ?арай топталуын с?з таптары дейміз. Ендеше со?ан байланысты мына с?з таптарыны? д?рыс с?ра?тарын тауып с?йкестендірейік.

ІІІ. Жа?а та?ырыпты игеруге дайынды?

С?йкестендіру

Зат есім                     Кім? Не?  Кімдер? Нелер?

Сан есім                    ?анша? Неше?  Нешінші?

Сын есім                   ?андай? ?ай?

Етістік                       Не істеді? Не ?ылды?  ?айтті?

Есімдік                      Кім? Не?  ?анша? Кімдер? ?ай?

?стеу                         ?ашан? ?айда?  ?анша? ?алай?                

Шылау                       С?йлем м?шесі бола алмайтын жеке т?р?анда ма?ынасы жо? с?здер   

                                   ж?не, ?шін, ?ана, дейін, шейін                 

Ода?ай                      К??іл к?йге байланысты с?здер. Т?й, ала?ай, ?ап ?ттеген-ай

Еліктеу с?здер         ?р алуан дыбыстар?а немесе ?имыл ?рекеттерге еліктеуден ту?ан

                                   с?здер, тарс-т?рс, жат-ж?лт, ?орба?-?орба?, жар?-ж?р?

Сонымен балалар с?з таптары то?ыз?а б?лінеді екен, соны? ішінде бірінші т?р?ан ?андай с?з табы? Біз б?гін зат есімдер туралы толы?ыра? ма?л?мат аламыз, с?йлем ішінде с?ра? ?ою ар?ылы, зат есімді ажырата білуді ?йренеміз.

О?улы?тарымызды д?птерімізді ашамыз, б?гінгі к?нді жазамыз.

IV. Жа?а саба? (Суреттер ар?ылы т?сіндіру)

Затты? атын білдіріп Кім? Не? Кімдер? Нелер? деген с?ра?тар?а жауап беретін с?з табын зат есім дейміз. Мысалы: Бала, балалар, кітап, кітаптар, парта, парталар,

Зат есім ??рамына ?арай дара к?рделі болып екіге б?лінеді.

Дара зат есім бір ?ана т?бірден т?рады. Мысалы:  от, ара, ?ант, о?ушы

К?рделі зат есім кемінде екі с?зден тіркесу ар?ылы жасалады. Мысалы: М?дениет ?йі, ата-ана.

Жалпылай немесе жекелей аталуына байланысты жалпы ж?не жал?ы есім болып б?лінеді.

Жалпы жалпы есім мысалы: ?ала, ?зен, тау, кітап

Жал?ы есім мысалы: Алматы, Ертіс, Алатау, Абылай

V. Саба?ты бекіту.

10 жатты?у.  

Ертегіні т?сініп о?ы. Бірінші с?йлемнен зат есімдерді тап.

                  Сылтаушы

            Ертеде бір ?ойшы ?йіне мыз?ып алу?а келіпті де, ?ойды ?арай т?ру?а баласын ж?мсапты. К?н суы? болса керек, баласы:

• То?амын! – деп, сылтауратыпты.

           Анасы ?лыны? ая?ына жылы байпа?, ?стіне тон, тері шалбар, жылы ?ол?ап, басына ?лкен тыма? кигізіпті де:

• Ал, балам, енді то?байсы?, бара ?ой, - депті. Сонда баласы ?ялмастан:
• Енді к?зім то?ады, - деп жылапты.

11 жатты?у  (Таразыны? екі жа?ына салу)

?ай с?здер к?п?

Жал?ы есім: Жайы?, Бішкек, Тайбурыл, ??тжол

Жалпы есім: жа?быр, биші, ?лке, бала, о?ушы

VI.Сергіту с?ті

?шты ?шты ойыны

1.?шты, ?шты парта ?шты

2.?шты, ?шты а??у ?шты

3.?шты, ?шты есік ?шты

4.?шты, ?шты ?ар?а ?шты

5.?шты, ?шты та?та ?шты

6.?шты, ?шты к?белек ?шты

7.?шты, ?шты адам ?шты

8. ?шты, ?шты шар ?шты

9. ?шты, ?шты с?мке ?шты

10. ?шты, ?шты  тор?ай ?шты   

1 тапсырма.  Семантикалы? тапсырма (ж?пты? ж?мыс бір-бірінікін тексереді.)

15 – 13=5

12 – 8 =4

7 – 4 =3

3 – 0 =2

2 тапсырма Берілген с?здерді о?ып осы с?здерден зат есім жаса. (Та?тамен ж?мыс)

1 топ?а: ?ш+?ыш, біл+ім, іл+гіш, сыз+?ыш, ж?з+ім, ?шір+гіш

2 топ?а: Адал+ды?, ?зын+ды?, жа?а+лы?, с?лу+лы?, таза+лы?, биік+тік

3 тапсырма: «Кім жылдам?»  (та?тадан ребусты к?рсету)

Ребусты д?рыс шешсе?, ма?ал шы?ады.

Жауабы: Адал досты? алтыннан да, ?ымбат

?осымша тапсырмалар:

4 тапсырма

 Ж?мба?ты о?ып, шешуін тап.

Екі желім –

К?йді? к?рігі,

?нні? к?лігі.

Жауабы: домбыра б?л с?з ?андай с?ра??а жауап береді.

5 тапсырма ?ле?нен зат есімні? жекеше т?рін ж?не к?пше т?рін теріп жаз

Білмейді Омар, Ораздар.                               Бала емеспін желікпе

Ж?мба? сырлар біраз бар,                             С?ра? ?ойдым келіп мен:

Неге ?шпайды т?йе??с,                                 Бірін-бірі б?йілер

К?ркетауы?, ?ораздар?                                 Жеп ?ояды неліктен

?ара жерге т?сіп ?ар,                                   Да? бар неге К?нінде?

Кетті ?й?ы?а пысы?тар                                Соны айтпаса білем бе?

Судан неге ?ашады                                       Неге жал?ыз т?рады.

Балы? ??мар мысы?тар?!                             К?ртыш?андар інінде?!

VII. ?орытынды

С?з табыны? е? басында т?рамын

Білесі?дер Кім? Не? деген с?ра?ым

С?йлемде ой иесі боламын

Етістікпен к?ркейемін толамын  (Шешуі: зат есім)

 Д?рыс айтасы?дар балалар, ж?мба?ты? шешуі: зат есім. Б?гінгі саба?ымызда біз  берілген  т?рлі тапсырмаларды  орындау барысында зат есімді толы? зерттеп, оны д?лелдік.

VIII. Ба?алау

IX. ?йге тапсырма

X. Рефлексия