Олимпиада ирон авзагай 3 къласы. Рацыд армагай.
Просмотр содержимого документа
«Олимпиада ирон авзагай 3 къласы.»
3 «___» къласы ахуырдзау
________________________
Олимпиадæ ирон æвзагæй 3-æм къласæн.
5.2. Цухгонд мыр фæнысан кæн (+).
| | дж | ч | чъ |
| уалдзæ.ы | | | |
| тæс.ы | | | |
| мул.ы | | | |
| лæ.ы | | | |
| æвза.ы | | | |
| чины.ы | | | |
| зул.ы | | | |
| кадæ.ы | | | |
| зарæ.ы | | | |
6.2. Дæргъвæтин æмхъæлæсонтæ цы дзырдты фыссæм, уыдон фæнысан кæн (+).
| хус.ар | |
| сывæл.он | |
| бæл.он | |
| кæт.аг | |
| æвз.аг | |
| дис.аджы | |
| хал.сартæ | |
| цып.ар | |
| хъæд.аг | |
6.5. Рæдыд цы дзырдты ис, уыдон фæбæрæг кæн (+).
| сывæллæтæ | |
| æмбæлттæ | |
| уалон | |
| нымæттæ | |
| дæтæ | |
| цыллæ | |
| нылæг | |
| хъæддаг | |
| мыгаг | |
10.5. Дзырдтæ схемæмæ гæсгæ фæнысан кæн (+).
| | | ^ | ¬ ^ |
| иронау | | | |
| сырдимæ | | | |
| бакæнæгæн | | | |
| хилæгыл | | | |
| дзурæгмæ | | | |
| бацæуæгæй | | | |
| фæразоны | | | |
| нывы | | | |
| кусæгмæ | | | |
13.2. Номдарты нымæц фæнысан кæн(+).
| | Иууон нымæц | Бирæон нымæц |
| сабитæ | | |
| хур | | |
| æрсытæ | | |
| галуан | | |
| мæсгуытæ | | |
| горæттæ | | |
| гæлæбу | | |
| скъолатæ | | |
14.2. Сæрмагонд номдартæ фæбæрæг кæн (+).
| арсен | |
| æррадон | |
| мадхох | |
| уынг | |
| коцойтæ | |
| умар | |
| багаты | |
| барон | |
| чызг | |
15.3. Дзырд, цы фарстæн дзуапп дæтты, уый фæнысан кæн (+).
| | Цæмæй? | Цæмæн? |
| Сæныкк.. хизæнæй | | |
| Фесæфт йæ мад. | | |
| Баззади сидзæр.. | | |
| Алы бон тад. | | |
| Бафсæды кæрдæг.. | | |
| Бануазы дон, | | |
| Афтæмæй хъæлдзæгæй | | |
| Арвиты бон. | | |
16.3. Миногонтæ сæ ас, формæ æмæ ад-мæ гæсгæ фæнысан кæн (+).
| | ас | формæ | ад |
| стыр | | | |
| маст | | | |
| тымбыл | | | |
| цæхджын | | | |
| дæргъæццон | | | |
| адджын | | | |
| туаг | | | |
| егъау | | | |
| чысыл | | | |
17.1. Мивдисæгæй цы хъуыдыйæдтæ райдайынц, уыдон фæбæрæг кæн (+).
| Хадизæт цæры горæты. | |
| Æрæмбырд кодта Тугъан кадджытæ. | |
| Мад балхæдта гогыз. | |
| Араст доны былмæ Таймураз. | |
| Дымдта уазал дымгæ. | |
18.2. Мивдисæджы æбæлвырд формæ кæцы хъуыдыйады ис, уый фæбæрæг кæн (+).
| Фидар зоны шахмæттæй хъазын. | |
| Тæрхъус амбæхст къутæрты æхсæн. | |
| Фатимæйы фæнды Сатанайы хуызæн уæвын. | |
| Мурат систа сæгуыты йæ хъæбысмæ. | |
| Скъоладзауты хъæуы бирæ зонын. | |
19.1. Мивдисæджы афонтæ фæнысан кæн (+).
| | нырыккон афон | ивгъуыд афон | суинаг афон |
| хъазыд | | | |
| лæууыд | | | |
| зары | | | |
| фæцæуы | | | |
| зилы | | | |
| фысдзæн | | | |
| аласта | | | |
| кæсдзæн | | | |
| кусдзæн | | | |
21.1. Хъуыдыйады хуыз фæнысан кæн (+).
| | таурæгъон хъуыдыйад | фарстон хъуыдыйад | хъæрон хъуыдыйад |
| Дæ мад кæм кусы | | | |
| Рувасы куыйтæ расырдтой | | | |
| Рувас бакаст уæрыкмæ | | | |
| Æнусмæ уæд сабырдзинад | | | |
| Чи кæны нывтæ | | | |
I Куыд зонут ныхасы хæйттæ?
1. Алы зиллакк дæр сахорут хъæугæ хуызæй: номдар – бурæй, миногон – кæрдæгхуызæй, мивдисæг – сырхæй.

2. Баиу кæнут зиллакк хъæугæ цыппардигъонимæ.

II Дзырдбыд райхал æмæ базон бындурон дзырд.
| | | ныхасы хай, æвдисы предметы æууæл, миниуæг. сæ нысаниуæгмæ гæсгæ ныхмæвæрд дзырдтæ хонæм … дзурæм «мыр», фыссæм … дзырды хай; кæрон куы аппарæм, уæд баззайы … дзырды æнæивгæ хай. дзырдæн йæ ивгæ хай. | | |
III Дзырдтæн бафысс сæ антонимтæ:
аразы – хом –
даргъ – туаг -
зымæг – бады -
Дзырдтæм бафысс сæ синонимтæ:
тыхджын – фыд (мясо) -
æхсарджын – сывæллон -
æвзонг - уарын (дождь) –
IV Ныффыссын радзырд лæвæрд райдианмæ гæсгæ.
Абон мæ гуырæн бон у. Уыцы бон нæм æрбацæуынц ме `мбæлттæ. Вæййæм тынг хъæлдзæг…