-?аза? тілі – ?аза? хал?ыны? ана тілі. Ол халы? тарихымен бірге жасап, ?рпа?тан-?рпа??а ?атынас ??ралы ретінде ?ызмет етіп келеді. 1989 жылы 22 ?ырк?йекте ?аза?стан Республикасыны? «Тіл туралы» за?ы ?абылданды, 1997 жылы «Тіл туралы» за? екінші рет?абылданды. Конституцияда «?аза?станда мемлекеттік тіл – ?аза? тілі» делінген.
Тіл ?ай ?лтта, ?ай елде болса да ?астерлі, ??дретті. Ол ?рбір адамда с?здік ?ор – ?рб?р елді? ?лтты? ма?танышы. Ол атадан бала?а ?алып отыратын ба?а жетпес м?ра.
-?ле?дегі а?ынны? ?асиетті тіл деп отыр?аны ?ай тіл?
-Ту?ан тілім.
-К?п н?ктені? орнына тиісті с?з тіркесін ?ойып, с?йлемді дауыстап о?иы?.
.. – ана тілім,
.. – мемлекеттік тіл.
-Ендеше, балалар, б?гін біз белгілі а?ын Дихан ?білевті? тіл туралы «Ту?ан тілім» ?ле?імен танысамыз.
V. Жа?а саба?
1.Дихан ?білев туралы м?лімет.
1907 жылы 26 желто?санда Павлодар облысы, ?аза?станны? халы?
Баянауыл ауданында д?ниеге келген жазушысы
Белгілі а?ын Жазушылар ода?ы бас?армасыны? «?ле?дер», «Дала солдаты»,
т?реа?асы «Жолаушы ?мірі» шы?армалары
2.?ле?ді м?нерлеп о?ып беру.
Ту?ан тілім
Ту?ан тілім – бабам тілі – ?з тілім!
Ту?ан тілім – анам тілі – ?з тілім!
Ту?ан тілім – далам тілі – ?з тілім!
Ту?ан тілім – адам тілі – ?з тілім!
Ту?ан тілде сыры тере? жаным бар,
Ту?ан тілде ?нім менен с?нім бар.
Ту?ан тілім тіл болудан ?алса егер,
Ж?регімді суырып-а? алы?дар!
VІ.Ой тол?ау.
-?ле? неліктен «Ту?ан тілім» деп атал?ан?
-А?ынны? «Ту?ан тілім, ?з тілім» деп отыр?аны ?ай тіл?
Сергіту с?ті: (?азір ?ай мезгіл екенін с?рау ар?ылы, сол жыл мезгіліне байланысты с?здерді ?ш тілде ?йрету).
К?з – осень – autumn [ут?м]
Жапыра? – лист – leaf [лиф]
Жапыра?тар – листья – leaves [лифз]
Жа?быр – дождь – rain [рейн]
Сары – желтый – yellow [елау]
1.Шы?армашылы? тапсырма:
І – топ: Отан туралы ма?ал–м?тел
ІІ – топ: Тіл туралы ма?ал-м?тел
Ситуациялы? с?ра?тар:
1.Сен кітапханада отыр еді?. Кенет ішке екі ?ызбала келді. Олар ?лты ?аза? бол?анымен орысша с?йлесіп отыр. Сені? о?ан к?з?арасы??
2.Сен мектепке асы?ыс келе жатып, к?шеде кездескен ?зі? ?атарлас ??рбыдан уа?ытты? ?анша бол?анын с?рады?. Ол са?ан орыс тілінде жауап берді. Сен не істейсі??
VІ. ?орытындылау.
-Б?гін біз ?андай ?ле? о?ыды??
-Оны? авторы кім?
-?ле? не туралы?
-Балалар, мен саба?ымызды ?аза?стан Республикасыны? президенті Н?рс?лтан ?біш?лы Назарбаевты? «Ешкім ?згерте алмайтын бір а?и?ат бар, ол ту?ан тіліміз, ана тіліміз – м??гілік елімізбен бірге м??гілік тіл болады» деген с?зімен ая?таймын.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
-Қазақ тілі – қазақ халқының ана тілі. Ол халық тарихымен бірге жасап, ұрпақтан-ұрпаққа қатынас құралы ретінде қызмет етіп келеді. 1989 жылы 22 қыркүйекте Қазақстан Республикасының «Тіл туралы» заңы қабылданды, 1997 жылы «Тіл туралы» заң екінші ретқабылданды. Конституцияда «Қазақстанда мемлекеттік тіл – қазақ тілі» делінген.
Тіл қай ұлтта, қай елде болса да қастерлі, құдретті. Ол әрбір адамда сөздік қор – әрбәр елдің ұлттық мақтанышы. Ол атадан балаға қалып отыратын баға жетпес мұра.
-Өлеңдегі ақынның қасиетті тіл деп отырғаны қай тіл?
-Туған тілім.
-Көп нүктенің орнына тиісті сөз тіркесін қойып, сөйлемді дауыстап оқиық.
..... – ана тілім,
..... – мемлекеттік тіл.
-Ендеше, балалар, бүгін біз белгілі ақын Дихан Әбілевтің тіл туралы «Туған тілім» өлеңімен танысамыз.
V. Жаңа сабақ
1.Дихан Әбілев туралы мәлімет.
1907 жылы 26 желтоқсанда Павлодар облысы, Қазақстанның халық
Баянауыл ауданында дүниеге келген жазушысы
Белгілі ақын Жазушылар одағы басқармасының «Өлеңдер», «Дала солдаты»,
төреағасы «Жолаушы өмірі» шығармалары
2.Өлеңді мәнерлеп оқып беру.
Туған тілім
Туған тілім – бабам тілі – өз тілім!
Туған тілім – анам тілі – өз тілім!
Туған тілім – далам тілі – өз тілім!
Туған тілім – адам тілі – өз тілім!
Туған тілде сыры терең жаным бар,
Туған тілде әнім менен сәнім бар.
Туған тілім тіл болудан қалса егер,
Жүрегімді суырып-ақ алыңдар!
VІ.Ой толғау.
-Өлең неліктен «Туған тілім» деп аталған?
-Ақынның «Туған тілім, өз тілім» деп отырғаны қай тіл?
Сергіту сәті: (Қазір қай мезгіл екенін сұрау арқылы, сол жыл мезгіліне байланысты сөздерді үш тілде үйрету).
Күз – осень – autumn [утәм]
Жапырақ – лист – leaf [лиф]
Жапырақтар – листья – leaves [лифз]
Жаңбыр – дождь – rain [рейн]
Сары – желтый – yellow [елау]
1.Шығармашылық тапсырма:
І – топ: Отан туралы мақал–мәтел
ІІ – топ: Тіл туралы мақал-мәтел
Ситуациялық сұрақтар:
1.Сен кітапханада отыр едің. Кенет ішке екі қызбала келді. Олар ұлты қазақ болғанымен орысша сөйлесіп отыр. Сенің оған көзқарасың?
2.Сен мектепке асығыс келе жатып, көшеде кездескен өзің қатарлас құрбыдан уақыттың қанша болғанын сұрадың. Ол саған орыс тілінде жауап берді. Сен не істейсің?
VІ. Қорытындылау.
-Бүгін біз қандай өлең оқыдық?
-Оның авторы кім?
-Өлең не туралы?
-Балалар, мен сабағымызды Қазақстан Республикасының президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың «Ешкім өзгерте алмайтын бір ақиқат бар, ол туған тіліміз, ана тіліміз – мәңгілік елімізбен бірге мәңгілік тіл болады» деген сөзімен аяқтаймын.