Балалар! «Айналайын а? мамам» ?ніні? авторы кім екен?
-Ибрагим Н?сіпбаев. – Ол кім? Ол балалар композиторы. – Ол ?ай жылдар аралы?ында ?мір с?рген? 1982 – 1987 жылдар аралы?ында ?мір с?рген. Оны? ?андай ?ндері бар? Оны? «Мен ?депті баламын», «?ліппе», «Шырша» ?ні, «Досты?», «Айналайын а? мамам», «Ке? дала» деген ?уендері бар.
Ана туралы ?андай ма?ал – м?телдерді білеміз?
Ананы? с?ті – бал,
Баланы? тілі – бал.
Ананы? к??ілі балада,
Баланы? к??ілі далада.
Ананы? ??ша?ы жылы,
К?нні? ??ша?ы жылы.
Ана?а ??рмет,
Ата?а ?ызмет.
Мінекей, балалар, ?й тапсырмасын ?орытындылап алды?. Енді сергіту ма?сатында ?нтаспадан Бауыржан ?скенбаевты? «Ана» туралы ?ніні? бір шума?ын ты?даймыз.
ІІІ. Жа?а саба?: «К?ктем ?уендері»
Та?та?а ілінген суретті? бетіндегі ?има ?а?азда?ы с?ра?тар?а жауап беру ар?ылы та?ырыпты ашу.
Музыка неден т?рады? (?н, ?уен, ыр?а?тан т?рады)
?н деген не? (?уені, сазы бар музыкалы? шы?арма)
?ле? деген не? (?й?асы бар к?ркем с?з)
Тембр деген не? (Музыкалы? дыбысты? бояуы)
Стаккато деген не? (Музыкада?ы ?ыс?а дыбыстарды айтады)
Легато деген не? (Музыкада созып айтатын дыбыстарды айтады)
Мына с?ра?тар?а жауап беру ар?ылы, б?гінгі жа?а саба?ымыз?а байланысты суретті ашып алды?.
Балалар, б?л ?ай мезгіл екен? К?ктем мезгілі.
Оны? ай аттарын ата? Наурыз, с?уір, мамыр.
Суреттен ?андай ??былысты бай?ады?дар? К?ктем келіп, к?н жылынды. Жа?быр жауып т?р.
Жарайсы?дар балалар!
Жыл мезгілдеріні? е? ?сем кезе?іні? бірі – к?ктем. К?ктем мезгілінде бар таби?ат тіріліп, жасарады. К?н жылынып, жиі – жиі жа?быр жауады. К?н ?зарады. Жерге к?к шал?ын шы?ып, к?н жылынады. Г?лдер ?седі. Жеміс а?аштары г?лдейді. Жыл ??стары ?шып келе бастайды. К?ктем туралы ?аншама композиторлар ?демі ?ндер, к?йлер шы?ар?ан. Музыка таби?ат ??былысын айнытпай бере алады. Мысалы, желді? гуілі, жа?бырды? тырсылын, боранны? ?лы?анын, ??сты? дауысын бере алады.
Олай болса, б?гінгі ?йренетін ?німізді? аты суреттен к?ріп т?р?анымыздай «Жау – жау жа?быр». Б?л ?нні? с?зін Ш.Сариев, ?нін К.Д?йсекеев жаз?ан. К.Д?йсекеев – ?Р е?бек сі?ірген ?айраткер, ??рмет Орденіні? иегері. 1946 жылы 10 а?панда ?ызылорда облысыны? ?азалы ауданында д?ниеге келген. Оны? Отаншылды??а т?рбиелейтін «С?лем са?ан ту?ан ел!», «Домбыра туралы баллады», «Ойлан балам», «Асыл ана» атты тамаша ?ндері бар.
IV. ?нді ?уенімен таныстыру. ?нді топпен, хормен орындау.
«Жау – жау жа?быр»
С?зі: Ш.Сариев ?ні: К.Д?йсекеев
Алатауды? бауырына,
Атам, ?жем ауылына
А?ша б?лттар ауа берші,
Жау – жау жа?быр, жауа берші.
?айырмасы:
Ба?ыт болып жаушы жа?быр,
Мені? ?сем ?алама.
Ба?ыт болып жаушы жа?быр,
Мені? байта? далама.
Мені? ?сем ?алама,
Мені? байта? далама
Алматыдай а? ?алама,
Жасыл желек, жас ?алама,
А?ша б?лттар ауа берші,
Жау – жау жа?быр, жауа берші.
?айырмасы:
Жарайсы?дар балалар! ?нді де толы?ымен ?уенімен ?йреніп алды?дар.
V. «Ой ширату» ма?сатында «Жал?астыр» ойынын ойнату. Топ?а б?ліп, бір – біріне ?нні? бір ?атарын айтады, екінші топ ?нді жал?астырып бір шума?ын айтып береді.
VI. Саба?ты ?орыту.
Тірек сызбамен ж?мыс. «К?ктем»
К?ктем мезгіліні? ерекшеліктерін жазу.
Жыл ??стары ?шып келеді
К?н жылынады А?аштар б?ршік атады
К?ктем
К?н ?зарады Жа?быр жауады
Жерге к?к шы?ып, г?лдейді
Домбырада «??стар ?айтып келеді» ?нін орындау.
VII. О?ушыларды ба?алау.
VIII. ?йге тапсырма:
Жыл мезгілдері туралы біліп келу.
«Жау – жау жа?быр» ?нін жаттап келу.
?нге байланысты сурет салып келу
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
- Қане, онда музыка сабағында айтатын әнімізді орындайық.
Әдемі құс бозторғай,
Әнші нағыз жезтаңдай.
Көк төсіне шығып ап,
Шырылдайды тез қонбай.
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
-Балалар! Үйге қандай тапсырма берілді?
«Айналайын ақ мамам» әнін жаттап келу. «Менің анам» тақырыбына өлең, мазмұндама жазып келу.
Балалар! «Айналайын ақ мамам» әнінің авторы кім екен?
-Ибрагим Нүсіпбаев. – Ол кім? Ол балалар композиторы. – Ол қай жылдар аралығында өмір сүрген? 1982 – 1987 жылдар аралығында өмір сүрген. Оның қандай әндері бар? Оның «Мен әдепті баламын», «Әліппе», «Шырша» әні, «Достық», «Айналайын ақ мамам», «Кең дала» деген әуендері бар.
Ана туралы қандай мақал – мәтелдерді білеміз?
Ананың сүті – бал,
Баланың тілі – бал.
Ананың көңілі балада,
Баланың көңілі далада.
Ананың құшағы жылы,
Күннің құшағы жылы.
Анаға құрмет,
Атаға қызмет.
Мінекей, балалар, үй тапсырмасын қорытындылап алдық. Енді сергіту мақсатында үнтаспадан Бауыржан Өскенбаевтың «Ана» туралы әнінің бір шумағын тыңдаймыз.
ІІІ. Жаңа сабақ: «Көктем әуендері»
Тақтаға ілінген суреттің бетіндегі қима қағаздағы сұрақтарға жауап беру арқылы тақырыпты ашу.
Музыка неден тұрады? (Ән, әуен, ырғақтан тұрады)
Ән деген не? (Әуені, сазы бар музыкалық шығарма)
Өлең деген не? (Ұйқасы бар көркем сөз)
Тембр деген не? (Музыкалық дыбыстың бояуы)
Стаккато деген не? (Музыкадағы қысқа дыбыстарды айтады)
Легато деген не? (Музыкада созып айтатын дыбыстарды айтады)
Күн күледі, жер түлейді? (Көктем)
Көшіп жүріп желменен, Сеуіп шықты тамшысын, Қыраттарға шөлдеген (Бұлт)
Шашылды көктен ақ моншақ,
Жоғалды біздер тапқанша – ақ (Бұршақ)
Төбеден төнеді,
Тамшысын төгеді
Сол кезде шөп қаулап,
Бәйшешек өнеді (Жаңбыр)
Мына сұрақтарға жауап беру арқылы, бүгінгі жаңа сабағымызға байланысты суретті ашып алдық.
Балалар, бұл қай мезгіл екен? Көктем мезгілі.
Оның ай аттарын ата? Наурыз, сәуір, мамыр.
Суреттен қандай құбылысты байқадыңдар? Көктем келіп, күн жылынды. Жаңбыр жауып тұр.
Жарайсыңдар балалар!
Жыл мезгілдерінің ең әсем кезеңінің бірі – көктем. Көктем мезгілінде бар табиғат тіріліп, жасарады. Күн жылынып, жиі – жиі жаңбыр жауады. Күн ұзарады. Жерге көк шалғын шығып, күн жылынады. Гүлдер өседі. Жеміс ағаштары гүлдейді. Жыл құстары ұшып келе бастайды. Көктем туралы қаншама композиторлар әдемі әндер, күйлер шығарған. Музыка табиғат құбылысын айнытпай бере алады. Мысалы, желдің гуілі, жаңбырдың тырсылын, боранның ұлығанын, құстың дауысын бере алады.
Олай болса, бүгінгі үйренетін әніміздің аты суреттен көріп тұрғанымыздай «Жау – жау жаңбыр». Бұл әннің сөзін Ш.Сариев, әнін К.Дүйсекеев жазған. К.Дүйсекеев – ҚР еңбек сіңірген қайраткер, Құрмет Орденінің иегері. 1946 жылы 10 ақпанда Қызылорда облысының Қазалы ауданында дүниеге келген. Оның Отаншылдыққа тәрбиелейтін «Сәлем саған туған ел!», «Домбыра туралы баллады», «Ойлан балам», «Асыл ана» атты тамаша әндері бар.
IV. Әнді әуенімен таныстыру. Әнді топпен, хормен орындау.
«Жау – жау жаңбыр»
Сөзі: Ш.Сариев Әні: К.Дүйсекеев
Алатаудың бауырына,
Атам, әжем ауылына
Ақша бұлттар ауа берші,
Жау – жау жаңбыр, жауа берші.
Қайырмасы:
Бақыт болып жаушы жаңбыр,
Менің әсем қалама.
Бақыт болып жаушы жаңбыр,
Менің байтақ далама.
Менің әсем қалама,
Менің байтақ далама
Алматыдай ақ қалама,
Жасыл желек, жас қалама,
Ақша бұлттар ауа берші,
Жау – жау жаңбыр, жауа берші.
Қайырмасы:
Жарайсыңдар балалар! Әнді де толығымен әуенімен үйреніп алдыңдар.
V. «Ой ширату» мақсатында «Жалғастыр» ойынын ойнату. Топқа бөліп, бір – біріне әннің бір қатарын айтады, екінші топ әнді жалғастырып бір шумағын айтып береді.