Т?йіршікті ты?айт?ыштар шар т?різді т?йіршікті т?рде дайындал?ан.
?стеме ?оректендіру - ?сімдіктер ?сіп келе жат?ан кезде ты?айт?ыш себу. Топыра??а к?лді ж?не ??р?а? минералды ты?айт?ыш себуді ??р?а? ?стеме ?оректендіру деп, ал топыра?та суда ерітілген немесе су ?осыл?ан ты?айт?ыштар ?осуды с?йы? ?стеме ?оректендіру деп атаайды.
?сімдіктерді топыра?сыз ?сіру. Гидропоника - ?сімдіктерді организмні? ?оректенуі ?шін ?ажетті барлы? элементтері бар сулы ?оректік ?оспада ?сіру.
Минералды ?оректену - ?сімдікті? тамыр ар?ылы керекті элементтерді топыра?тан сі?іру. ?оректік заттар ?сімдікті? жер ?сті м?шелеріне минералды т?здарды? ерітіндісі ретінде жеткізіледі. Топыра?тан ?оректенуде азотты? алатын орны ерекше. Егер ?сімдікте азот жетіспесе, ?те баяу ?сіп, жапыра?тары бозара бастайды. А?аштарды? жанама б?та?тарды дамымай ?алады. Бидайды? т?птенуі баяулап, т?менгі жапыра?тары сар?айып, ?ызарады да, а?ырында ?урап т?седі. Фосфор жасуша ?абы?шасын т?зеді. ?сімдікте фосфор жетіспесе жемісті? т?зілуі баяулап, салма?ы кемиді. Калий жеткіліксіз болса ?сімдік ?те аласа болып ?седі. Жапыра?тары мен саба?тары нашар дамып, тірек ?лпасы жетілмейді. ?сімдікті? саба?тары ?лсіз болып, жатып ?алады. Калий тамыр мен т?йнек жа?сы дамып, ?оректік заттарды? ?ор?а жиналуы ?шін керек.
ІV. Бекіту.
?сімдік аты
Ты?айт-?ыш
?ай м?шесіне ?ажет
Шашу мерзімі
?андай к?йде
?ыры??абат
азот
жапыра?ы мен саба?ына
жазды? ал?аш?ы айы
с?йы? ерітінді
?ызана?
фосфор, калий
жемісіне
жазды? екінші жартысы
??р?а? ж?не ерітінді
Картоп
фосфор, калий
т?йнегіне
жазды? екінші жартысы
ерітінді ж?не ??р?а?
К?здік да?ылдар
калий
барлы? м?шесін суы??а т?зімді етуге
к?зде, т??ым себер алдында
??р?а?
?й тапсырмасы. §9 о?ып келу.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Топыра?тан суды ж?не минералды заттарды сі?іру »
Тақырып: Топырақтан суды және минералды заттарды сіңіру
Мақсаты:
А) Топырақтан суды және минералды заттарды сіңіру жолдарын түсіндіру.
Б) Фотосинтездің өсімдік үшін маңызын түсіндіру. Өздері білімдерін саралап, дамытуды үйрену.
В) Оқушылардың дүниетанымдарын кеңейту, өз ойларын ашық айтуға тәрбиелеу.
Сабақ көрнекілігі: Плакаттар, таратпа дидактикалық материалдар.
Сабақ түрі: Дәстүрлі сабақ
Сабақ әдісі: Түсіндіру, әңгімелесу
Сабақ барысы:
I.Ұйымдастыру кезеңі:
1. Сәлемдесу, белгілеу.
2. Үй жұмысын тексеру:
ІІ. Жаңа материалды түсіндіру кезеңі
Өсімдіктердің минералды қоректенуі
Топырақ - өсімдіктердің су және қоректік элементтер алатын жердің үстіңгі құнарлы қабаты.
Өсімдіктер топырақтан:
макроэлементтер (калий, фосфор, азот және т.б);
микроэлементтер (бор, кальций, магний, күкірт, кобальт және т.б.) алады.
Тыңайтқыштар минералды және органикалық болып екі топқа бөлінеді:
Минералды тыңайтқыштар былай сипатталады:
1. құрамында бір элементтің басымырақ болуы: калийлі (калий хлориді), фосфорлы (суперфосфат), азотты (селитра, несепнәр, аммоний сульфаты);
2. элементтердің толықтылығына байланысты: толық – құрамында азот, фосфор және калийдің болуы, толымсыз – құрамында осы элементтердің біреуінің болмауы.
Органикалық тыңайтқыштар органикалық заттардан шыққан қарашірік, құс саңғырығы, көң, шымтезектен тұрады.
Түйіршікті тыңайтқыштар шар тәрізді түйіршікті түрде дайындалған.
Үстеме қоректендіру - өсімдіктер өсіп келе жатқан кезде тыңайтқыш себу. Топыраққа күлді және құрғақ минералды тыңайтқыш себуді құрғақ үстеме қоректендіру деп, ал топырақта суда ерітілген немесе су қосылған тыңайтқыштар қосуды сұйық үстеме қоректендіру деп атаайды.
Өсімдіктерді топырақсыз өсіру. Гидропоника - өсімдіктерді организмнің қоректенуі үшін қажетті барлық элементтері бар сулы қоректік қоспада өсіру.
Минералды қоректену- өсімдіктің тамыр арқылы керекті элементтерді топырақтан сіңіру. Қоректік заттар өсімдіктің жер үсті мүшелеріне минералды тұздардың ерітіндісі ретінде жеткізіледі. Топырақтан қоректенуде азоттың алатын орны ерекше. Егер өсімдікте азот жетіспесе, өте баяу өсіп, жапырақтары бозара бастайды. Ағаштардың жанама бұтақтарды дамымай қалады. Бидайдың түптенуі баяулап, төменгі жапырақтары сарғайып, қызарады да, ақырында қурап түседі. Фосфор жасуша қабықшасын түзеді. Өсімдікте фосфор жетіспесе жемістің түзілуі баяулап, салмағы кемиді. Калий жеткіліксіз болса өсімдік өте аласа болып өседі. Жапырақтары мен сабақтары нашар дамып, тірек ұлпасы жетілмейді. Өсімдіктің сабақтары әлсіз болып, жатып қалады. Калий тамыр мен түйнек жақсы дамып, қоректік заттардың қорға жиналуы үшін керек.
