С?йектер ты?ыз ж?не кеуекті д?некер ?лпадан т?рады. С?йекті? сырты –ты?ыз ?лпадан,ішкі б?лімі кеуекті ?лпадан т?рады.С?йекті? сыртында с?йек затымен т?тасып кеткен с?йек?ап болады.
С?йек?апты? асты??ы бетіні? жасушалары б?лініп,с?йек затын т?зеді.С?йек?ап ар?ылы с?йектер жуандап ?седі.С?йек сын?анда біртіндеп бітіп,?айта ?алпына келуі де с?йек?ап?а тікелей байланысты.
С?йек?апта ?антамырлары мен ж?йкелер болатынды?тан,с?йекке ?дайы ?оректік заттар жеткізіледі.
С?йекті? екі шетіндегі шеміршекті ?абатта?ы жасушаларды? б?лінуінен с?йек ?зарып ?седі.
?а??аны? толы? с?йектенуі 20-25 жас?а дейін жал?асады.
Тапсырмалар
Топты? ж?мыс
Топты? ж?мыс
Жеке ж?мыс «Блум таксономиясы»
Саба? бойынша м??алімні? жазбалары: (м??алім ж?не о?ушы немен айналысады)
І.?йымдастыру (2 минут)
С?лемдесу
Сынып о?ушыларына жа?ымды ахуал ту?ызу
Т?гелдеу
1.2. Топ?а б?лу (1,2,3,4 сандарына байланысты 4 топ?а б?лінеді)
ІІ. ?й тапсырмасын с?рау (4 минут)
С?йкестендіру тест
1 Басс?йек
жіліктер
2 ?ол ?а??асы
Омырт?а,ала?ан,табан,сауса? с?йектері
3 Ая? ?а??асы
Екі б??ана,екі жауырын
4 ?ол басы с?йектері
Мы?ын,шат, шонданай
5 Иы? белдеуі
Білезік,ала?ан,сауса? с?йектері
6 Жамбас с?йек
Ми сауыты,бет б?лімдері
7 ?зын с?йектер
Жауырын, ?абыр?а,т?с,жамбас
8 ?ыс?а с?йектер
Иы? белдеуі мен ?ол с?йектері
9 Жалпа? с?йектер
Жамбас белдеуі,ая? ?шы с?йектері
ІІІ. Тал?ылау ?шін с?ра?тар беріледі (3 минут)
1.Адам ?а??асы неден т?рады?
2.Кез келген ?оз?алыста а?заны? барлы? м?шелері нені таяныш етеді?
Ірі-?араны? жіліншік с?йегін жара тіліп,бір ?шын с?йір ?рі ?ай?ылау етіп егеген, ?зынды?ы бір с?йем ??ралды Батыр?ы деп атайды.Онымен был?ары,к?нек,торсы? т.б. б?йымдар?а батырып ?рнек салады.
Сүйектер тығыз және кеуекті дәнекер ұлпадан тұрады. Сүйектің сырты –тығыз ұлпадан,ішкі бөлімі кеуекті ұлпадан тұрады.Сүйектің сыртында сүйек затымен тұтасып кеткен сүйекқап болады.
Сүйекқаптың астыңғы бетінің жасушалары бөлініп,сүйек затын түзеді.Сүйекқап арқылы сүйектер жуандап өседі.Сүйек сынғанда біртіндеп бітіп,қайта қалпына келуі де сүйекқапқа тікелей байланысты.
Сүйекқапта қантамырлары мен жүйкелер болатындықтан ,сүйекке ұдайы қоректік заттар жеткізіледі.
Сүйектің екі шетіндегі шеміршекті қабаттағы жасушалардың бөлінуінен сүйек ұзарып өседі.
Қаңқаның толық сүйектенуі 20-25 жасқа дейін жалғасады.
Тапсырмалар
Топтық жұмыс
Топтық жұмыс
Жеке жұмыс «Блум таксономиясы»
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І.Ұйымдастыру (2 минут)
Сәлемдесу
Сынып оқушыларына жағымды ахуал туғызу
Түгелдеу
1.2. Топқа бөлу (1,2,3,4 сандарына байланысты 4 топқа бөлінеді)
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау (4 минут)
Сәйкестендіру тест
1 Бассүйек
жіліктер
2 Қол қаңқасы
Омыртқа,алақан,табан,саусақ сүйектері
3 Аяқ қаңқасы
Екі бұғана,екі жауырын
4 Қол басы сүйектері
Мықын,шат, шонданай
5 Иық белдеуі
Білезік,алақан,саусақ сүйектері
6 Жамбас сүйек
Ми сауыты,бет бөлімдері
7 Ұзын сүйектер
Жауырын, қабырға,төс,жамбас
8 Қысқа сүйектер
Иық белдеуі мен қол сүйектері
9 Жалпақ сүйектер
Жамбас белдеуі,аяқ ұшы сүйектері
ІІІ. Талқылау үшін сұрақтар беріледі (3 минут)
1.Адам қаңқасы неден тұрады?
2.Кез келген қозғалыста ағзаның барлық мүшелері нені таяныш етеді?
3.Сүйек мықты болуы үшін нені білуіміз керек?
ІҮ. Топтық жұмыс (15 минут)
. постер қорғау
Сергіту.
Халық тәжірибесі-қайнар бұлақ . Сүйектен жасалған бұйымдар
Ұста-зергерлер көріктің көмейіне көмір салуға ,ыстық шоқты көсіп алуға,күл шығаруға арнап малдың жауырын сүйегінен қалақ жасаған.
Сүйектен істелген инені сояу немесе сүйрік деп атаған.Ондай инемен қап,қанардың ауызын тіккен.
Ірі-қараның жіліншік сүйегін жара тіліп,бір ұшын сүйір әрі қайқылау етіп егеген, ұзындығы бір сүйем құралды Батырғы деп атайды.Онымен былғары,көнек,торсық т.б. бұйымдарға батырып өрнек салады.