?сімдікті? вегетативті м?шесі ретінде тамырды? сырт?ы ж?не ішкі ??рылысы.

Саба?ты? та?ырыбы: ?сімдікті? вегетативті  м?шесі ретінде тамырды? сырт?ы ж?не ішкі ??рылысы.

Саба?ты? ма?саты: Білімділігі: О?ушылар?а тамырды? ?сімдікті? вегетативті м?шесі екендігі, тамырды? дамуы, тамыр ж?йелеріні? типтері, оларды? ??рылысыны? ерекшеліктері,тамыр ?ызметі   туралы т?сінік беру;

Дамытушылы?ы:  ?сімдік шаруашылы?ы ?шін тамыр ж?йелерін дамыту  туралы білімні?   ма?ызын ашу;  ж?мысты сауатты орындау  да?дыларын  ?алыптастыруды жал?астыру.

Т?рбиелілігі:Тамырды? ?сімдік тіршілігіндегі, таби?атта?ы  ма?ызын, тамыр к?тімін зерттеп, талдау ар?ылы о?ушыларды ізденімпазды??а, е?бекс?йгіштікке, ?зара  ынтыма?тасты??а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: д?ст?рлі

Саба?ты? типі: аралас

О?ыту ?дістері: иллюстративтік, СТО ?дістері

П?наралы? байланыс: бейнелеу ?нері,  ?аза? тілі,  математика

Саба?ты? к?рнекілігі: ба?алау пара?ы, слайдтар, ноутбуктер, кеппеш?птер, плакаттар, сызбалар т.б.

Саба?ты?  жоспары:1. ?йымдастыру

2. ?й тапсырмасын тексеру     

а) «Си?ырлы сандар» ойыны

?)  «И?, жо?» ойыны

3. Жа?а білімді ме?герту;

А) сызбалармен ж?мыс

?) постер жасау, ?ор?ау

 Б) Зертханалы? ж?мыс

4. Жа?а білімді бекіту;

а) семантикалы? карта

?) с?йкестендіру

 б) ??пияхат

в) Синквеин

5. ?орытындылау.

6. ?йге тапсырма беру.

7. Ба?алау.

Саба?ты? барысы :1.?йымдастыру                            

А)С?лемдесу, о?ушыларды? саба??а ?атысын тексеру, дайынды?тарын ба?ылау,

?) Т?с а?дату ар?ылы топ?а б?лу;

2. ?й тапсырмасын тексеру:  с?ра?тар ар?ылы;

I  тапсырма;  «Си?ырлы сандар» ойыны
Ойын  шарты : Сынып 2 топ?а б?лінеді, ?р топта 3  о?ушыдан, о?ушылар та?дап ал?ан сандарына с?йкес тапсырмаларды алып, дайындалып жауап береді.   

1. Т??ым неден т?рады?  

2. ?сімдіктер неліктен дара ж?не ?ос боп б?лінеді?

3. ?ры? неден т?рады?      

4. Эндосперм деген не?      

5. Т??ымны? ?нуін ба?ылау ?шін ?андай т?жірибелер ?ойылды?

6.Т??ымны? тыныс алуы ?шін  міндетті т?рде не керек?       

          2. «Ия,  жо?» ойыны
Ноутбукте к?рсетілген тапсырмаларды? ішінен д?рыс жауаптар?а «и?» деп,  ?ате жауап?а «жо?»деп жауап беру керек.

1. ?рмеб?рша?ты? т??ымы б?йрекке ??сайды             и?

2. Бидай, ж?гері, к?ріш даражарна?ты  ?сімдіктер       и?

3.?оректік заттар ?оры т??ым жарна?ына жиналады  жо?

4. К?нба?ыс, зы?ыр - майлы да?ылдар          и?

5. Т??ымны? ісініп жарылуына н?руыз ?ажет         жо?

6. Егу ?шін ед?уір ірі т??ымды іріктеп алады, себебі одан жа?сы ?скін ?сіп шы?ады   и?

7. ?ры?ы мен эндоспермі за?ымдан?ан т??ым тезірек ?седі   жо?

8. ?оректік заттар ?оры т??ымны? ?нуіні? ма?ызды шарты болып табылады    и?

       3. Жа?а білімді ме?герту; 

1.Сызбалармен ж?мыс;                              

                                      ?сімдіктерді?  м?шелері

  Г?л

  Т??ым

  Жеміс

Тамыр

Саба?

Жапыра?

Топтастыру;

2. Постер жасау, ?ор?ау;

Тамыр-топыра?ты? ішінде жататынды?тан ?сімдікті? жер асты м?шесі. Оны? ат?аратын ?ызметі:

1.?сімдікті топыра??а мы?тап бекіту;

2.?оректік заттарды ?ор?а жинау;

3.Топыра?тан сі?ірілген суды, минералды заттарды саба??а жеткізеді;

4.К?беюге ?атысады.

Негізгі          Тамыр шы?у тегіне ?арай       жанама

                              ?ос?алы

       Тамыр шы?у тегіне ?арай негізгі, жанама, ?осал?ы болып б?лінеді.

Негізгі тамыр  т??ымны? ?ры? тамыршасынан дамиды.Т?мен ?арай ба?ытталып, топыра??а тере?дей береді.

Жанама тамыр  негізгі тамырды? жан-жа?ынан таралады.Топыра?тан ?оректік заттарды сору?а ?атысады.

?осал?ы тамыр саба? пен жапыра?тан ?сіп шы?ады.?сімдікті? топыра??а берік орны?ып,?оректенуін к?шейтеді.

              Тамыр ж?йесі

  Кіндік                       Шаша?                                                    

Тамыр ж?йесі –бір ?сімдікте болатын ?р т?рлі тамырларды? (негізгі, жанама, ?осал?ы) жиынты?ы. Кіндік тамыр ж?йесі ж?не шаша? тамыр ж?йесі деп екі типке б?лінеді. Кіндік тамыр ж?йесінде білеуленген жуан негізгі тамыры бар, оны? жан-жа?ынан ?р т?рлі ба?ыт?а жанама тамырлар таралады. Кіндік тамыр ж?йесі бар ?сімдіктер:с?біз, картоп, ?ызана?, орамжапыра? т.б.

Шаша? тамыр ж?йесінде ерекшеленіп білінетін негізгі тамыр болмайды. ?осал?ы тамырларды?  ?аулап ?суі біркелкі жуанды?та шаша?талып жан-жа??а жайыла ?седі,к?бінесе дара жарна?ты ?сімдіктерде  (бидай, ж?гері, к?ріш, тары, пияз,т.б.) болады.

3.   Зертханалы?  ж?мыс № 6

?скін тамырыны? сырт?ы ??рылысын зерттеу             

• ?рт?рлі ?сімдіктерді? тамыр ж?йелеріні? ??рылысын ?арастырып к?рейік.
• 1. Кішкентай банкада?ы ?рт?рлі арамш?птерді?   тамыр ж?йелерін аны?тайы?.
•  2.Кіндік тамыр ж?йесі ай?ын білінетін кіндік ж?не жанама тамыр т?ріндегі негізгі тамырдан  т?рады.
•  3.Шаша? тамыр ж?йесі ?осал?ы тамырлардан т?рады. ?осал?ы тамырларды? арасынан негізгі тамыр білінбейді.
•  4.Жапыра?тар мен саба?тардан ?р?ашан ?осал?ы тамыр ?сіп шы?ады.

4.Жа?а білімді бекіту; 1.Семантикалы? карта;

Тамыр ж?йесіне ?арай кестеге орналастыры?дар;С?біз, асб?рша?, ?ауын, с?лы, пияз, к?ріш, ж?гері, ас?аба?

Кіндік тамыр

Шаша? тамыр

с?біз

с?лы,

асб?рша?,

пияз,

?ауын,

ж?гері

ас?аба?

к?ріш,

2.С?йкестендіру;

Т??ымны? ?ры? тамыршасынан дамы?ан тамырлар

Негізгі

Негізгі тамырдан ?сіп шы?атын тамырлар

жанама

Саба? пен жапыра?тан ?сіп шы?атын тамырлар

Кіндік

Негізгі тамыры ?те жа?сы дамы?ан тамыр ж?йесі

Шаша?

Негізгі тамыры жо? немесе бас?алардан ?згеше болмайтын тамыр ж?йесі

?осал?ы

3. ??пияхат тапсырмалары

І топ. ?ш с?зден ??рыл?ан тамыр ?ызметі туралы с?йлем шы?ады.

1-Р, 2-У, 3-Т, 4-Н, 5-Ы, 6-А, 7-С, 8-К, 9-М,

10-?, 11-Ш, 12-І, 13-Е, 14-?, 15-О           5 ?пай.

ІІ топ. ?ш с?зден ??рыл?ан тамыр ?ызметі туралы с?йлем шы?ады.

   1-?, 2-І, 3-Т, 4-С, 5-Р, 6-Д, 7-К, 8-Е, 9-М,  10-Г, 11-Ы, 12-А. 5 ?пай.

??пия хат тапсырмаларыны? жауабы; 1. Тамыр- ?оректену м?шесі                     2. Тамыр- ?сімдік тірегі

Синквеин

1. Зат есім   1 с?з

2. Сын есім   2 с?з

3. Етістік   3 с?з

4. С?йлем    4 с?з

5. Синоним 1 с?з

5.Саба?ты ?орытындылау;Рефлексия;

 Біз   б?гін   нені    білдік ?

                       Тамыр- ?сімдікті?  вегетативті м?шесі

                        Тамыр ?сімдікті топыра??а бекітеді.

                       ?сімдік   тамыр ар?ылы су мен минералды заттарды алады,

                         Тамыр ?сімдікті топыра??а бекітеді.

                               ?сімдік тамыр ар?ылы су мен минералды заттарды алады,

•                Тамыр?а ?андай ж?ктеме т?сетінін  елестету ?шін, к?шті жел кезінде

                                ?олшатырды ашып, ?стап т?ру керек.

                         Б?кіл тіршілік бойы ?сімдіктерде жа?а тамырлары т?зіліп, ескілері ?сіп отырады. ?сімдікті? барлы? тамырларыны? жиынты?ын тамыр ж?йесі    деп атайды.

7. ?йге тапсырма беру; §12 о?у,